Aanbevelingen voor arbeid met nachtprestaties voor 50-plussers o.b.v. Fins onderzoek
Naar aanleiding van een onderzoek over de gezondheidsrisico’s van arbeid met nachtprestaties dat in mei werd afgerond, werkte het Finnish Institute of Occupational Health een aantal nieuwe aanbevelingen uit voor werknemers ouder dan 50 jaar.
Werken in een arbeidsregeling met nachtprestaties heeft immers een aantal nadelige gevolgen voor de menselijke gezondheid:
- het verhoogt het risico op chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, ouderdomsdiabetes en mogelijk sommige vormen van kanker, zoals borstkanker
- het kan het ziekteverzuim verhogen
- het veroorzaakt een gebrek aan slaap en de alertheid op het werk kan verminderd zijn
- het verhoogt het risico op arbeidsongevallen
- het verstoort de work-life balance
- het zorgt ervoor dat men sneller slaappillen gaat gebruiken
Uit studies blijkt dat het reduceren van nachtdiensten en het vermijden van lange werktijden de meest doeltreffende maatregelen zijn om de risico’s van werken in een arbeidsregeling met nachtprestaties te minimaliseren.
Het door het “Finnish Institute of Occupational Health” ontwikkelde “working time traffic light model” bevat een aantal aanbevelingen en grenswaarden voor de beoordeling van de belastbaarheid van werktijden. De werklast wordt vergeleken met een verkeerslicht, waarbij groen = aanvaardbare belasting, geel = verhoogde belasting, oranje = overbelasting en rood = overbelasting van het vermogen die moet worden gecorrigeerd. Het is de bedoeling via het “working time traffic light model” de belangrijkste belastingsfactoren van werkuren op te sporen en een goede planning en uitvoering van werktijden te ondersteunen.
In Finland tracht men in de sociale en gezondheidszorg te werken overeenkomstig de aanbevelingen uit dit model. In deze sector verricht men er ook het meeste arbeid met nachtprestaties.
Recent werden voor werknemers ouder dan 50 die werken in een ploegenstelsel waarin nachtprestaties voorkomen, een aantal nieuwe aanbevelingen in het model opgenomen:
- voorzien in de mogelijkheid om minder arbeid met nachtprestaties te leveren
- voorzien in de mogelijkheid om minder uren te werken (kortere diensten en kortere totale werkuren)
- zorgen dat werknemers voldoende kunnen herstellen tussen twee ploegenstelsels
Wanneer werknemers betrokken worden bij het overleg met betrekking tot hun werktijdplanning (= participatieve werktijdplanning), zal dit hun stress verminderen en bijgevolg ook de nadelen verbonden aan arbeid met nachtprestaties op een positieve manier beïnvloeden.
Bron: Finnish Institute of Occupational Health
