Back to work plan na de coronacrisis – Goede praktijken

Te veel regeltjes werkt vaak averechts en dat wordt nu extra uitvergroot. Smeekbedes, dreigementen en boetes blijken daarbij een weinig doeltreffend ontradingsmiddel. Daar moeten we zeker aan denken bij de heropstart van het sociaal en economisch leven.

Voor de veiligheidsadviseur komt er dan een periode van risicobeperking in een onzekere context. Vandaag is iedere werknemer (behalve in de essentiële beroepen) in principe veilig binnen zijn eigen leefomgeving. Zodra de maatregelen afgebouwd worden, gaan personeelsleden opnieuw uitzwermen, met het risicogedrag dat daarmee gepaard gaat. Hoe kan je dan een veilig heropstartbeleid op tafel leggen en er vooral voor zorgen dat het nageleefd wordt?

1. In de eerste plaats kunnen we nuttige lessen trekken uit de opstart en geleidelijke verstrenging van de maatregelen binnen het bedrijf. Wat ging er goed? Wat lukte niet en waarom? Hoe hadden we het misschien beter kunnen aanpakken? En hoe reageerden onze medewerkers op onze maatregelen? Minutieus, vastberaden, gelaten, met tegenzin? Of met signalen van burgerlijke ongehoorzaamheid? Deze oefening is al een heel goede basis om de terugkeer naar het normale bedrijfsleven met enige realiteitszin te gaan plannen.
2. Een tweede hulpmiddel is scenarioplanning. Wat gaat de overheid beslissen, welke maatregelen gaan eerst opgeheven worden? Van daaruit kan je een aantal mogelijke crisis- of risicoscenario’s uitwerken die zich in je werkomgeving kunnen voordoen bij de heropstart. En ook al heb je dat ene uiteindelijke scenario niet helemaal bedacht, je voelt je alvast veel beter voorbereid en je zal ook sneller en efficiënter op eventuele verrassingen kunnen reageren.
3. Een derde voorzorg die je nu al kan nemen, is binnen je scenario’s de nodige instructies zeer duidelijk te formuleren en er voor te zorgen dat ze eenduidig en geloofwaardig gecommuniceerd worden. Maatregelen die je achteraf moet bijsturen omdat ze niet duidelijk genoeg waren, dat is nefast voor de naleving ervan. Onze overheden weten er alles van. Je kan je er nu ook al van verzekeren dat het leadership van de onderneming (van hoog tot laag) een eensgezind voorbeeld gaat geven bij de naleving van de maatregelen en waar nodig ook handhavend zal optreden. De “walk the talk” zal na de coronacrisis ongemeen belangrijk zijn.

12 vragen die je kunnen inspireren om veilige terugkeerscenario’s voor te bereiden en die voor een veilige werkplek kunnen zorgen :

• Welke personeelsgroepen komen in eerste instantie terug naar de werkvloer en wie blijft nog even thuis werken?
• Hoe gaan we niet-opgenomen vakanties compenseren?
• Gaan we ons algemeen ziekte- en afwezigheidsbeleid bijsturen?
• Wat als iemand ziek wordt tijdens het werk? Welke maatregelen gaan we dan nemen? Hier vind je al wat nuttige informatie: https://werk.belgie.be/nl/nieu...
• Nemen we extra maatregelen ten aanzien van werknemers die eerder aangaven dat ze tot een risicogroep behoren?
• Wat verwachten we van onze klanten, leveranciers, andere stakeholders i.v.m. respect voor onze veiligheidsmaatregelen en ‘social distancing’?
• Hoe gaan we de toepassing van maatregelen handhaven? Hoe gaan we om met werknemers die maatregelen niet of onvoldoende respecteren?
• Wat doen we met onze geplande evenementen in het najaar (of het voorjaar 2021): persconferenties, beurzen, voordrachten, seminaries en dergelijke?
• Laten we onze medewerkers deelnemen aan externe evenementen? Met of zonder extra beschermingsmaatregelen?
• Wat gaan we doen met vliegtuigreizen, buitenlandse en binnenlandse beroepsverplaatsingen?
• Kunnen tijdens de heropstart in de open offices voor alle beeldschermen de ‘social distancing’ afstanden gerespecteerd worden? Kan je bij gemeenschappelijk gebruikte ruimtes deze afstand ook respecteren? Of moeten een aantal ruimtes tijdelijk heringericht worden?
• Gaan we onze cantine vanaf dag 1 in gebruik nemen, met inachtname van de ‘social distancing’ normen? Kunnen werknemers terecht in de coffee corners?

Het wordt zonder twijfel een uitdagende periode voor alle preventie-adviseurs. Goeie moed, ga vooral af op je gezond verstand en overleg! We zagen recent nog met de gedeeltelijke afbouw van het bezoekverbod in de woonzorgcentra hoe snel een goed bedoelde maatregel – die onvoldoende doordacht was – niet alleen de mist in gaat maar vooral de credibiliteit van de initiatiefnemer onderuit kan halen.

Wim Van Hooste, arbeidsarts
Corneel Maes, C-Com