Wettelijke regeling voor coronathuiswerk: cao nr. 149
Op 26 januari jl. hebben de sociale partners in ons land binnen de Nationale Arbeidsraad een nationale, interprofessionele cao telethuiswerk afgesloten. Met deze cao ontstaat (eindelijk) een duidelijk wettelijk kader voor het creëren van minimale basisafspraken op het vlak van aanbevolen of verplicht telewerk (dat sinds midden oktober 2020 van toepassing is in Belgische ondernemingen).
De cao werd afgesloten voor bepaalde duur tot 31 december 2021. Ondertussen is deze verlengd tot 31 maart 2022 (via cao nr. 149/2 van 7 december 2021).
De basisprincipes van deze regeling zijn de volgende:
- Een gelijke behandeling (vergelijkbaar met de wettelijke bepalingen in cao nr. 85) van werknemers die in het bedrijf werken en telethuiswerkers, op het vlak van loon, arbeidsduur en -voorwaarden, werklast en eventuele resultaat gebonden criteria. Met andere woorden: telethuiswerk mag geen alibi zijn voor ondernemingen om de werklast te verhogen of evaluatiecriteria te verzwaren.
- Werkgevers moeten duidelijke afspraken maken over het ter beschikking stellen van de nodige apparatuur en ondersteuning. Ook op het vlak van de tenlasteneming door de werkgever van eventuele hard- of software waarvoor de werknemer zelf zorgt (bijvoorbeeld het gebruik van een eigen pc) en bijkomende telefoon- of internetkosten zijn vanaf nu de nodige krijtlijnen uitgetekend.
- Wat het luik welzijn betreft, worden werkgevers verplicht om telethuiswerkers grondig te informeren over de preventiemaatregelen die de onderneming neemt om telewerkrisico’s tegen te gaan. Hierbij gaat het onder andere om een correcte inrichting van de werkpost, het belang van een degelijk computerscherm, de psychosociale risico’s verbonden aan het telewerk en het recht op deconnectie voor en na de werkuren. Werknemers moeten ook geïnformeerd worden over de namen en contactgegevens van de betrokken preventiediensten, zodat ze steeds de mogelijkheid hebben om spontaan de preventieadviseur-arbeidsarts te raadplegen.
- Een laatste belangrijk aandachtspunt is communicatie met werknemers: een werkgever moet de nodige faciliteiten ter beschikking stellen aan werknemersvertegenwoordigers om het recht op communicatie met het personeel effectief te kunnen uitoefenen. Dit kan bijvoorbeeld via een intranet of e-mail.
Naast deze nieuwe spelregels in eigen land maken ook de Europese beleidsmakers werk van duidelijke(re) richtlijnen voor telewerk, inclusief het recht op deconnectie.
Artikel 15 van de CAO nr. 149 vermeldt dat de werkgever passende maatregelen neemt om de verbondenheid van de telewerkers met de collega’s en met de onderneming te behouden en isolatie te voorkomen. Daarbij besteedt hij bijzondere aandacht aan kwetsbare telewerkers. De werkgever kan onder andere goed georganiseerde en beperkte terugkeermomenten inplannen met respect voor de sanitaire voorschriften.
