nieuwsoverzicht 21 aug tot 1 sept (wk 34 en 35)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

Wet van 24 februari 1921 betreffende het verhandelen van giftstoffen, slaapmiddelen en verdovende middelen

Deze wet wordt gewijzigd door de wet van 11 juli 2023 houdende diverse bepalingen inzake gezondheid (B.S. 29-8-2023).

De wijzigingen betreffen het corrigeren en preciseren van een aantal strafsancties.

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Verplichting tot het dragen van een fietshelm

Naar aanleiding van enkele ernstige ongevallen met volwassen fietsers die geen fietshelm droegen op het ogenblik van het ongeval, is het debat rond het al dan niet verplichten van de fietshelm heropgestart.

Er bestaat geen discussie over het feit dat een fietshelm beschermt tegen schedel- en hersenletsels. Het zou de kans op een zwaar hersentrauma 60 tot 80 % doen afnemen.

Toch zijn zowel de fietsersbond als chirurgen geen fervent voorstander van het verplicht invoeren van die maatregel.

Het dragen van een fietshelm heeft geen impact op het aantal ongevallen met fietsers.

Bovendien zorgt de invoering van een verplichting tot het dragen van een fietshelm ervoor dat fietsen gelinkt wordt aan onveiligheid waardoor minder mensen de fiets zullen gebruiken als vervoermiddel.

Het dragen van een fietshelm wekt bij de andere gemotoriseerde weggebruikers de verkeerde indruk dat fietsers die een fietshelm dragen voldoende beschermd zijn tegen mogelijke ongevallen waardoor deze andere gemotoriseerde weggebruikers zich minder voorzichtig gaan gedragen door bv. minder afstand te houden van de zwakke weggebruiker die een helm draagt.

Het is belangrijk de oorzaak van de ongevallen aan te pakken en dus te zorgen voor een veiliger infrastructuur.

De verzekeraar kan je niet verplichten tot het dragen van een fietshelm. Bijgevolg kan het niet dragen van een fietshelm geen discussiepunt vormen in het kader van de verzekering.

Indien de werkgever via fietsleasing fietsen ter beschikking stelt van zijn werknemers, kan hij het dragen van een fietshelm bij gebruik van de leasingfiets voor het woon-werkverkeer wel verplichten. Voor de speed pedelecs is het dragen van een helm wel verplicht aangezien zij als bromfiets worden beschouwd.

Bronnen:

• vrt.be
• fietsersbond
• sdworx

Wens je meer info over fietsveiligheid?

Schrijf dan in voor het gratis webinar over dit thema op woensdag 20 september 2023 tussen 12 en 13u

B. Beperking voor het op de markt brengen van producten met formaldehyde

Formaldehyde is een vluchtige organische stof (VOS) die bij kamertemperatuur vrijkomt in gasvorm en ogen, neus en keel kan irriteren. Het is kankerverwekkend en kan dodelijk zijn bij een hoge concentratie in de lucht of bij zeer lage doses die ingeslikt worden.

Langdurige blootstelling zou zelfs allergische effecten teweegbrengen en een invloed hebben op het ademhalingsstelsel.

Krachtens wetenschappelijke literatuur komt formaldehyde voor:

• in bouw- en decoratieproducten die bindmiddelen of lijmen met ureumformaldehyde bevatten nl. spaanderplaten en multiplex;
• bij bepaalde verbrandingsprocessen: tabaksrook, kaarsen, wierookstokjes, schoorstenen met open haard, gasfornuizen, oliekachels;
• in gebruiksproducten bv. onderhouds- en behandelingsproducten (isolatieschuim, lak, lijm, vernis, inkt, hars, papier, huishoudproducten, pesticiden);
• in textiel en leren producten, in producten voor lichaamshygiëne en in sommige verzorgings- en cosmeticaproducten.

Als component van consumptieproducten werd het product vanaf 1 januari 2015 geleidelijk aan van de markt gehaald.

Volledig uit het dagelijks leven weren is nog niet mogelijk. Wel is het de bedoeling van de concentratie van formaldehyde in de lucht te herleiden naar een niveau dat geen risico’s met zich meebrengt.

In dat opzicht werd bijlage XVII van de REACH-verordening gewijzigd.

Zo werd vermelding 77 toegevoegd waarbij bepaald wordt dat

• formaldehyde en formaldehydeafgevende stoffen na 6 augustus 2026 niet in de handel mogen worden gebracht in voorwerpen, indien, onder de in aanhangsel 14 uiteengezette testvoorwaarden, de concentratie van de formaldehyde die uit die voorwerpen vrijkomt hoger is dan 0,062 mg/m3 voor meubels en voorwerpen op houtbasis; en 0,080 mg/m3 voor andere voorwerpen dan meubels en voorwerpen op houtbasis (er zijn evenwel een aantal uitzonderingen);
• formaldehyde en formaldehydeafgevende stoffen na 6 augustus 2027 niet in de handel mogen worden gebracht in wegvoertuigen, indien, onder de in aanhangsel 14 uiteengezette testvoorwaarden, de concentratie van de formaldehyde in het interieur van die voertuigen hoger is dan 0,062 mg/m3 (ook hier zijn een aantal uitzonderingen).

Aanhangsel 14 werd toegevoegd met betrekking tot de meting van in binnenlucht vrijkomende formaldehyde uit voorwerpen als bedoeld in het eerste hierbovenvermeld punt en de meting van de formaldehydeconcentratie in het interieur van voertuigen als bedoeld in het tweede hierboven vermeld punt.

Bronnen:

• FOD Volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu
• Verordening (EU) nr. 2023/1464 van 14-7-2023, PB L 180 van 17-7-2023

C. Blauw licht en burn-out

Wanneer men overmatig blootgesteld wordt aan blauw licht gedurende de twee uren voor het slapengaan, kan dit ervoor zorgen dat:

• de slaap wordt verstoord
  • blauw licht doet je vermoeidheid vergeten
  • blauw licht onderdrukt de aanmaak van melatonine, wat helpt om goed en diep te slapen
• de biologische klok wordt ontregeld, wat negatieve gevolgen heeft voor je gezondheid, vergelijkbaar met nachtwerk
• oogklachten ontstaan
• een burn-out in de hand wordt gewerkt
  • de reserves van je lichaam en hersenen worden aangesproken
  • vooral bij frequent avondwerk
  • slaap is essentieel voor herstel van een burn-out

Enkele tips om te veel blauw licht in de twee uur voor het slapengaan te vermijden:

• deconnecteer in de twee uur voor het slapengaan en zoek een andere vorm van ontspanning
• indien het echt niet lukt om te deconnecteren, maak dan gebruik van de nachtmodus
• verlicht je woning met warm licht (geel) i.p.v. koud licht (wit)

Bron: Cohezio, “Vermijd blauw licht voor het slapen gaan”, 25 augustus 2023

Zie ook: Podcast en whitepaper – thema “burn-out” (Steffie Desart)

D. Vermijden van legionellabesmetting na de vakantie

De legionellabacterie is een biologisch agens van categorie 2. Deze bacterie kan de veteranenziekte, een vorm van longontsteking, veroorzaken.

Om een mogelijke besmetting met deze bacterie te voorkomen, is het belangrijk om enkele maatregelen te nemen bij sanitaire installaties (douches, …) die een tijdlang niet werden gebruikt, bv. gedurende de vakantieperiode. Dit is in het bijzonder van belang voor onderhoudstechnici van aircosystemen of waterleidingsystemen, werknemers die werken op plaatsen waar vernevelapparatuur aanwezig is, werknemers van industriële afvalwaterzuiveringsinstallaties, …

Voor warmwaterleidingen:

• breng het water in de volledige boiler gedurende minstens 1 uur op 65° C (ook in de circulatiekringen indien aanwezig)
• spoel daarna alle tappunten door deze gedurende minstens 3 minuten te openen
• verlaag vervolgens de sanitair warm water productietemperatuur terug naar de normale temperatuur, zonder dat die minder bedraagt dan 60° C

Voor koudwaterleidingen:

• draai de kranen volledig open, te beginnen met de kranen die het verst van de aansluiting van de installatie op het drinkwaternet gelegen zijn
• spoel tot je een stabiele watertemperatuur bereikt

Bronnen:

• Idewe
• EU-OSHA

E. Stimulatie van het dragen van gehoorbescherming – inspiratiegids

Een onderzoeksproject door de Arteveldehogeschool te Gent in samenwerking met diverse partners uit het werkwerkveld rond het gebruik van gehoorbescherming op het werk, leidde tot een inspiratiegids om het dragen van gehoorbescherming door werknemers te stimuleren.

Het onderzoek “EarCovered at work” werd gedurende twee jaar uitgevoerd bij 20 ondernemingen van verschillende groottes en uit diverse sectoren met als doelstelling ervoor te zorgen dat aangereikte gehoorbescherming op het werk ook effectief gedragen wordt bij elke lawaaiblootstelling.

De gids kan online geraadpleegd worden.

Bron: BeSWIC

F. Rapport Eurofound over de maatschappelijke gevolgen van instabiliteit op de arbeidsmarkt

Een nieuw rapport van Eurofound “Societal implications of labour market instability”, onderzoekt de sociale groepen die mogelijk een onstabiele binding met de arbeidsmarkt hebben en die de meeste kans lopen op niet-standaard werkregelingen, en de gevolgen van dergelijke regelingen.

De belangrijkste conclusies van het rapport zijn de volgende:

• Hoewel tijdelijke contracten van korte duur de afgelopen tien jaar minder gebruikelijk zijn geworden onder werknemers, zijn ze in sommige lidstaten nog steeds relatief wijdverspreid, vooral onder jongeren en niet-onderdanen met een laag opleidingsniveau die geen vaste baan kunnen vinden, met name in het onderwijs en de gezondheidszorg. Tijdelijke werknemers werken vaak lange uren, voelen zich onderbezet en zijn het meest waarschijnlijk op zoek naar ander werk.
• Zowel niet-permanente contracten als baanonzekerheid worden geassocieerd met een lager vertrouwen in andere mensen en een lagere perceptie van eerlijkheid. Werknemers met een niet-permanent contract en werknemers zonder formeel contract zijn minder tevreden over het functioneren van de democratie in hun land, net als mensen die te maken hebben met jobonzekerheid.
• Mensen met een niet-permanent contract en mensen met werkonzekerheid stemmen minder vaak bij verkiezingen, zelfs als niet-onderdanen die niet kiesgerechtigd zijn (en die oververtegenwoordigd zijn in deze categorieën) niet worden meegenomen in de analyse. Ze nemen ook minder vaak deel aan demonstraties, wat symptomatisch is voor hun onverschilligheid.
• Zorgverantwoordelijkheden zijn de belangrijkste reden voor deeltijdwerk: vrouwen werken bijna drie keer zo vaak deeltijds als mannen, en het verschil is nog groter tussen degenen die ouders zijn en degenen die dat niet zijn. Hoewel onvrijwillig deeltijdwerk afneemt, zijn deeltijdse werknemers meer bereid om extra uren te werken en zijn ze meer geneigd om een andere baan te zoeken dan voltijdse werknemers, wat eerdere bevindingen bevestigt dat sommige 'vrijwillige' deeltijdse banen uit noodzaak worden gedaan.
• Hoewel werd vastgesteld dat arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd geen verband houden met welzijn, wordt ervaren jobonzekerheid wel in verband gebracht met een lagere levenstevredenheid, een slechtere gezondheid en geestelijk welzijn, met een grotere kans om zich buitengesloten te voelen uit de maatschappij. Het verband tussen sociale uitsluiting en jobonzekerheid is vergelijkbaar met het verband tussen sociale uitsluiting en werkloosheid, wat suggereert dat de dreiging van werkloosheid voldoende is om werknemers het gevoel te geven dat ze buitengesloten zijn uit de maatschappij.

Hoewel reeds heel wat lidstaten maatregelen hebben genomen om de werkzekerheid voor niet-standaardwerknemers te vergroten, zal het vinden van een evenwicht tussen het vermijden van de negatieve sociale gevolgen van een onstabiele binding aan de arbeidsmarkt en het aanmoedigen van ondernemerschap en het toestaan van flexibiliteit in bedrijven, waarschijnlijk een voortdurende uitdaging blijven voor zowel EU- als nationale beleidsmakers.

Bron: Eurofound

III. RECENT TOEGEVOEGD

Op regelmatige basis worden praktijkdocumenten toegevoegd aan INNIwise. Deze week toegevoegd:

• Vraag aan de experten : Goede praktijken m.b.t het programma ‘think before acting” in Europese ondernemingen (Pierre-Yves Bouvy)
• Praktische informatie: Risicoanalyse branddetectie (Stefaan Onraedt)