nieuwsoverzicht 22 tot 26 apr 2024 (wk 18)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

A. Wijziging diverse bepalingen betreffende arbeidsongevallen in de overheidssector

Het Koninklijk besluit van 9 april 2024 tot wijziging van diverse bepalingen betreffende arbeidsongevallen in de overheidssector verscheen op 26 april 2024 in het Belgisch Staatsblad.

K.B. 24-1-1969

In dit K.B. worden de verwijzingen naar de Franse Gemeenschapscommissie opgeheven. Verder wordt een nieuw artikel 3bis ingevoegd waarin verschillende communicatiemethoden worden gespecifieerd. Verder gaat het om enkele concretiseringen zoals bijvoorbeeld de elementen die op het medisch attest van eerste vaststelling vermeldt dienen te worden, alsook om verdere bepalingen betreffende de medische expertise.

K.B. 12-6-1970

In dit K.B. worden de verwijzingen naar het model van aangifte aangepast.

K.B. 13-7-1970

Ook in dit K.B. worden de verwijzingen naar de Franse Gemeenschapscommissie opgeheven. Verder worden enkele termen geactualiseerd en worden de bepalingen in verband met de aanvraag tot herziening van de vergoedingen aangepast.

Het besluit treedt in werking op 1 juni 2024.

Bron: K.B. 9-4-2024 (B.S. 26-4-2024)

B. Ministerieel besluit tot vaststelling van het model van aangifte van arbeidsongeval inzake arbeidsongevallen in de overheidssector

Op 26 april 2024 verscheen in het Belgisch Staatsblad het Ministerieel besluit tot vaststelling van het model van aangifte van arbeidsongeval inzake arbeidsongevallen in de overheidssector.

Het model vind je op onze website als bijlage bij het betreffende besluit.

Het besluit treedt in werking op 1 juni 2024.

Bron: M.B. 24-4-2024 (B.S. 26-4-2024)

C. Wijziging Codex welzijn op het werk

Op 25 april jl. verscheen het K.B. tot wijziging van titel 6 betreffende laboratoria van boek II van de codex over het welzijn op het werk in het Belgisch Staatsblad.

Het betreft wijzigingen met betrekking tot de erkenning van de laboratoria, met als voornaamste aanpassing het invoeren van de accredatievereiste volgens de norm NBN EN ISO 17025 voor ten minste één activiteit naar keuze, gerelateerd aan arbeidsplaatsmetingen.

Verder worden de vereisten in verband met personeel, uitrusting en ruimtes verduidelijkt en worden een aantal sancties geconcretiseerd (bv. schorsing en intrekking van erkenning). Hernieuwingen van erkenningen zullen vanaf de inwerkingtreding van het K.B. voor onbepaalde duur worden verleend.

De inwerkingtreding is vastgelegd op 1 juni 2024.

Bron: K.B. 9-4-2024 (B.S. 25-4-2024)

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Digitale geestelijke gezondheidszorg

De geestelijke gezondheidszorg kent lange wachttijden. De digitalisering kan hier een oplossing voor betekenen. Denk maar aan apps en digitale interventies die kunnen helpen bij depressie, angst of slaapstoornissen. Een goed uitgebouwd kader hierrond zou de kwaliteit ten goede komen. De Hoge Gezondheidsraad heeft hierover recent enkele aanbevelingen geformuleerd.

Zij zijn immers bezorgd over een wildgroei in zelfhulpapplicaties, maar zien ook de kansen die digitale geestelijke gezondheidszorg biedt. De digitale middelen zorgen ervoor dat gebruikers op een laagdrempelige manier ondersteuning kunnen krijgen en maken het mogelijk om vaak sneller in te grijpen. Daarenboven bieden de digitale toepassingen een vorm van anonimiteit waardoor hulpzoekenden minder angst voor stigmatisering of veroordeling ervaren. Onderzoek toont aan dat deze digitale interventies even goed werken als de fysieke therapie voor milde tot matige symptomen. Zeker in combinatie met menselijke ondersteuning werken ze uitstekend.

Toch zijn er ook wel uitdagingen aan verbonden. Zo zal de opleiding van zorgprofessionals mee afgestemd moeten worden op deze digitale hulpmiddelen en is er het vraagstuk rond enkele juridische en ethische kwesties zoals privacy.

Met name jongeren zouden baat kunnen hebben bij deze digitalisering. Zij zijn vaak gevoelig aan de drempels binnen de klassieke geestelijke gezondheidszorg. De Raad adviseert dan ook om hen actief te betrekken bij de ontwikkeling van deze hulpmiddelen omdat deze nu nog vaak op volwassenen gericht zijn. Tegelijkertijd pleit de Raad voor meer aandacht voor de oudere patiënten en voor mensen met een lagere sociaaleconomische status. Ook zij zouden bij het ontwikkelingsproces betrokken moeten worden.

De Raad sluit af met 12 aanbevelingen. Ze zijn na te lezen in het volledige rapport.

Bronnen:

• News.belgium
• FOD volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen, Leefmilieu

B. Lezen voor gebruik

“Lezen voor gebruik”, zo luidt de slogan van de nieuwe campagne gelanceerd door de FOD Volksgezondheid en het Antigifcentrum. Ze willen zo meer aandacht vragen voor de risico’s van chemische producten en roepen op om steeds goed de etiketten te lezen.

Vorig jaar waren er maar liefst 445 oproepen in verband met het mengen van bleekwater met azijn, ontkalker, ontstopper of andere chemische producten. Bij het mengen komt immers chloorgasvrij wat irritatie van ogen en luchtwegen veroorzaakt.

Ook het overgieten van chemische stoffen zorgde voor heel wat oproepen (342). Dit is potentieel zeer gevaarlijk omdat er zo een grote blootstelling aan de stoffen ontstaat. Daarenboven ontbreekt nadien het etiket en is het vaak onmogelijk voor hulpverleners om te achterhalen om welke stoffen het gaat.

De nieuwe campagne roept op om steeds het etiket goed te lezen. Hierop staat immers heel wat informatie over welke voorzorgsmaatregelen men dient te nemen (bv. gebruik pbm’s), welke acties je niet mag uitvoeren (bv. niet mengen met zuren) en hoe je dient te handelen bij een ongeval.

Op onze website vind je heel wat informatie over chemische agentia zoals bijvoorbeeld een richtsnoer over de onverenigbaarheden van chemische stoffen.

Bron: FOD volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen, Leefmilieu

C. Global Human Capital Trends : Hoe voelt de Belgische werknemer zich?

Recent publiceerde Deloitte de Belgische inzichten naar aanleiding van het Global Human Capital Trends onderzoek. Bij dit onderzoek werden 14 000 bedrijfs- en HR leiders bevraagd in 95 landen. Daarnaast werden dit jaar ook enkele specifieke bevragingen afgenomen bij werknemers en leidinggevenden om zo een eventuele kloof in perceptie aan het licht te brengen.

Werknemers en leidinggevenden zijn het erover eens dat het vergroten van vertrouwen prioritair is. Nieuwe technologische ontwikkelingen zijn hier een belangrijk onderdeel binnen. Slecht beheer ervan zorgt er immers voor dat net de zo belangrijke transparantie nefast wordt voor het vertrouwen in elkaar. Begrip van deze nieuwe middelen en de gegevens die ze bevatten is essentieel voor de band tussen transparantie en vertrouwen.

Op het gebied van menselijke duurzaamheid bestaat wel een kloof in perceptie. 75 % van de Belgische leidinggevenden geeft aan dat hun organisatie aandacht besteedt aan de waarde voor haar mensen en hen een groter welzijn en betere inzetbaarheid biedt. Hier is minder dan de helft van de werknemers het mee eens. Dit maakt het belang van menselijke duurzaamheid zeer duidelijk en zal dan ook een belangrijk werkpunt zijn.

Tot slot blijkt uit het onderzoek dat 54% van de bevraagden aangeeft dat het zeer belangrijk is om betere methodes te vinden voor het meten van de prestatie en waarde van een werknemer. Daarentegen geeft maar 19% aan dat de organisatie effectief is in het bijhouden hiervan. Het gaat dan over de evaluatie los van het bijhouden van activiteiten of output. Opvallend hierbij is de link met het vertrouwen en dat brengt ons terug bij het begin van dit artikel …

Het volledige rapport is hier na te lezen (uitsluitend in het Engels).

Bronnen:

• Prebes
• Deloitte

D. Werkbaar werk

De SERV publiceerde in april 2024 een nieuw rapport over werkbaar werk. Men bekijkt in hoeverre de werkbaarheidsknelpunten samenhangen met de werksituatie van de werknemers. In de werkbaarheidsmonitor worden vier factoren bekeken:

1. werkstress
2. motivatie
3. leermogelijkheden
4. werk-privébalans

Verder bekijkt men ook zes kenmerken van de arbeidssituatie:

1. werkdruk
2. emotionele belasting
3. taakvariatie
4. autonomie
5. ondersteuning directe leiding
6. fysieke arbeidsomstandigheden

Uit het onderzoek blijkt dat meer dan 36% van de werknemers stressklachten ervaart. De belangrijkste factor hierin is de werkdruk. Een hogere werkdruk betekent tot vier keer meer kans voor werkstress. Andere invloeden zijn bijvoorbeeld de emotionele belasting en steun van directe leiding.

Verder blijkt ook dat bijna één vijfde van de werknemers last heeft van motivatieproblemen. Onvoldoende steun van de leidinggevenden en routinematig werk blijken hier de grootste boosdoeners.

Op gebied van leermogelijkheden is routinematig werk de grootste risicofactor. Mensen met routinematig werk hebben 6 keer zoveel kans om minder leermogelijkheden te hebben. Op dit vlak blijkt ook de mate van autonomie een belangrijke invloedfactor te zijn.

Een dikke 12% van de werknemers ondervindt moeilijkheden in de werk-privébalans. Een hoge werkdruk vormt hier een groot risico. Emotionele belasting speelt hier volgens het onderzoek eveneens een rol in.

Het volledige rapport, met uitgebreide bespreking van de vier werkbaarheidsfactoren is hier na te lezen.

Bron: Stichting Innovatie en Arbeid

E. Het nadeel van noise cancelling

Noise cancelling wordt vaak gezien als een manier voor gefocust werken. Toch blijkt dat dit vaak niet ideaal is. Hulpmiddelen zoals een noise cancelling hoofdtelefoon zou overgevoeligheid juist in de hand werken.

Hyperacusis, de overgevoeligheid aan geluid, zorgt ervoor dat geluid als lastig of pijnlijk ervaren wordt. Een drukke kantooromgeving betekent dan een zware impact. Deze aandoening kent verschillende oorzaken: stress, angst of depressie kunnen een invloed hebben, maar ook gehoorverlies kan hiertoe leiden.

De eerste reactie is om geluid te vermijden. Toch werkt dit niet volgens audiologen verbonden aan de Universiteit van Antwerpen. Ons brein heeft geluid nodig. Hoort het niets, dan gaat het actief op zoek naar geluid en worden onze hersenen getraind om overgevoelig aan geluid te worden.

Hoofdtelefoons die muziek afspelen en een noise cancelling functie hebben, zijn wel goed (je blijft immers iets horen), maar oordopjes die enkel voor noise cancelling dienen kunnen mogelijks meer kwaad dan goed doen.

Bron: VRT

III. PRAKTISCHE INFORMATIE

Via onze website kan je vragen aan experten stellen. Onlangs werd deze vraag beantwoord:

• Wat met werknemers die veel te vroeg naar het werk komen en een ongeluk hebben tijdens hun woon-werkverkeer of een ongeval hebben op de werkplaats vóór hun werktijd?