nieuwsoverzicht 25 tot 29 november 2024 (wk 49)

02/12/24

Nieuws

Werkbaar werk voor jonge werknemers / Foresight for Occupational Safety and Health / Internationale dag tegen geweld op vrouwen / Beslissingsmoeheid

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

Deze week zijn er geen nieuwe wetswijzigingen opgenomen in INNIwise.

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Werkbaar werk voor jonge werknemers

Nieuwe cijfers uit de werkbaarheidsmonitor van de SERV tonen aan dat aandacht voor werkbaar werk voor jonge werknemers steeds belangrijker wordt. Wanneer we kijken naar werkbaar werk verschillen de cijfers van jonge werknemers tussen 18 en 35 jaar steeds minder van die van oudere werknemers. De werkbaarheidsmonitor brengt de kwaliteit van jobs in Vlaanderen om de 4 jaar in kaart en focust op vier indicatoren: werkstress, motivatie, werk-privébalans en leermogelijkheden. Waar de cijfers voor jonge werknemers in het verleden dus steeds beter waren dan die van oudere werknemers, wordt het verschil nu kleiner. Uit het rapport blijkt dat 47,5 % van jonge werknemers een job heeft met minstens één werkbaarheidsknelpunt. 35,9 % van jongeren geeft aan werkstressklachten te ervaren en bij 13 % is er sprake van burn-out symptomen. Nog eens 20,4 % geeft aan motivatieproblemen te hebben. Met werk-privébalans en leermogelijkheden zit het wel goed: 86,8 % geeft aan een goede balans te hebben tussen werk en privé en 90,6 % heeft voldoende kansen om bij te leren op het werk.

Belangrijkste knelpunt voor jonge werknemers is dus werkstress. Daarom pleit de SERV voor laagdrempelige, toegankelijke en geïntegreerde zorg op maat van jonge werknemers en loopbaanbegeleiding om jongeren in een vroeg stadium te helpen zoeken naar een werkbare job die echt bij hen past.

Bron: SERV

B. Foresight for Occupational Safety and Health

De eerste internationale conferentie ‘Foresight for Occupational Safety and Health’ is achter de rug. Het doel van deze conferentie was om verschillende internationale actoren samen te brengen en vooruit te blikken op de toekomst van veiligheid en gezondheid op het werk. De centrale vraag was dan ook “Hoe kun je anticiperen op veranderingen op de werkplek en zo beroepsrisico’s voorkomen?” De deelnemers hopen uiteindelijk te kunnen beschikken over betrouwbare instrumenten en methoden om te kunnen anticiperen op die veranderingen.

Verschillende economische en sociale ontwikkelingen zoals automatisering, robotisatie, AI, de energiecrisis, klimaatverandering en geopolitieke verschuivingen zullen, volgens de deelnemers, werk blijven transformeren en zullen gevolgen hebben voor de gezondheid en de veiligheid van werknemers. De onzekerheid over deze transformaties hebben verschillende organisaties ertoe aangezet om prognose-initiatieven te lanceren om hun toekomststrategie vorm te geven. Deze eerste conferentie bracht de organisaties in de gelegenheid om hun resultaten te delen en in overleg te gaan over hoe deze kennis kan ingezet worden om werknemers in de toekomst te beschermen in veranderende werkomstandigheden.

In deze eerste fase van het project bleken de resultaten vooral geschikt voor algemene beleidsdoeleinden. Er werd dan ook geopperd dat er hiernaast ook nood is aan inzicht in factoren die spelen op sector- en ondernemingsniveau zodat ook daar vooruit gezien kan worden.

Bron: VBO FEB

C. Internationale dag tegen geweld op vrouwen

Op 25 november was het weer de internationale dag tegen geweld op vrouwen. Ook op de werkvloer is gender gerelateerd geweld geen ‘ver van ons bed’-show. Heel wat vrouwen worden nog steeds geconfronteerd met seksistisch en grensoverschrijdend gedrag. Van ongepaste grappen en dubbelzinnige opmerkingen tot seksueel getinte sms’jes of ongewenste aanrakingen, ook deze “kleine” vormen van ongewenst gedrag kunnen leiden tot fysiek en seksueel geweld.

Slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag op het werk kunnen een verzoek tot een informele of een formele interventie indienen bij de vertrouwenspersoon en/of de (interne of externe) preventieadviseur psychosociale aspecten. Als slachtoffers of getuigen willen gebruikmaken van de bescherming tegen represailles, moet dit verzoek gemeld worden. Meer informatie over bescherming tegen represailles kan je hier vinden.

Daarnaast heeft ook huislijk geweld zijn impact op de werkvloer. Slachtoffers van huislijk geweld zijn vaker afwezig, hebben een lagere productiviteit en lopen vaker kansen mis voor het bevorderen van hun carrière. Nu we onder invloed van Covid-19 ook massaal zijn gaan thuiswerken, komt ook hun veiligheid nog verder in het gedrang. Slachtoffers geven vaak aan dat werk als een veilige plaats aanvoelt omdat ze even veilig zijn van hun agressor. Door thuis te werken verblijven de slachtoffers dus langer in een onveilige situatie. Of slachtoffers nu thuiswerken of op de bedrijfsvloer, het is belangrijk om tekenen van huislijk geweld te herkennen, in gesprek te gaan met het slachtoffer en ze door te verwijzen naar hulporganisaties.

Tekenen van huislijk geweld zijn o.a. lagere productiviteit, niet deelnemen aan online meetings of gemute of zonder beeld deelnemen, onderbrekingen door de partner tijdens meetings, onverklaarbare veranderingen in gedrag of uiterlijk, … Wat kan je als werkgever doen? Creëer een veilige omgeving waar werknemers zich comfortabel voelen om eventueel geweld te bespreken, zorg dat slachtoffers altijd plaats hebben om op kantoor te werken, spreek een code of handgebaar af dat wijst op een onveilige thuissituatie bij thuiswerk, … Als er sprake is van stalking, kan bijvoorbeeld regelmatig wisselen van bedrijfswagen soelaas bieden. Bij intimidatie via de telefoon kan je ervoor zorgen dat de werknemer niet rechtstreeks kan gebeld worden tijdens het werk. Het is zeker nuttig om met slachtoffers in gesprek te gaan om te kijken hoe je in hun bepaalde situatie hulp kan bieden.

Bronnen:

OSHA
ACLVB

D. Beslissingsmoeheid

In een ludieke actie liet Q-dj Maarten Vancoillie een week lang elke beslissing nemen door zijn AI-assistent. De actie was bedoeld om te ontdekken wat hiervan de impact zou zijn. Vancoillie gaf aan dat het best aangenaam is om niet over alles na te denken om een beslissing te nemen. En dat is niet verrassend: we nemen elke dag talloze kleine en grote beslissingen, wat in sommige gevallen tot beslissingsmoeheid kan leiden.

Hoe meer beslissingen je doorheen de dag moet nemen en hoe ingewikkelder of moeilijker die beslissingen zijn, hoe meer de kwaliteit van je beslissingen zal afnemen. Mensen hebben per dag maar een beperkte hoeveelheid mentale energie voor besluitvorming. Als je dus veel of moeilijke keuzes moet maken doorheen de dag, zal die energie uitgeput raken en zal je capaciteit om weloverwogen keuzes te maken ook afnemen. Zo werd er een onderzoek gedaan naar besluitvorming bij rechters die moesten beslissen over de vervroegde vrijlating van veroordeelde criminelen. Blijkt dat niet de ernst van het misdrijf, etniciteit van de dader of iets dergelijks van belang is, maar wel het moment van de beslissing. Hoe later op de dag, hoe kleiner de kans op vervroegde vrijlating. Deze rechters moeten elke dag heel wat zware beslissingen maken, waardoor ze op het einde van hun werkdag beslissingsmoe raken en heel anders kunnen beslissen.

Mensen die beslissingsmoe zijn, kunnen impulsief reageren, uitstelgedrag vertonen of sneller voor de gemakkelijke optie kiezen, in plaats van voor de beste optie te kiezen. Ze hebben minder zelfbeheersing, hun productiviteit gaat dalen en ze kunnen een gevoel van ontevredenheid en stress krijgen. Ook interpersoonlijke relaties kunnen onder druk komen te staan: collega’s die beslissingsmoe zijn vinden het moeilijker om compromissen te sluiten en empathisch te reageren. Ze zijn sneller geïrriteerd en minder tolerant.

Er zijn heel wat strategieën om beslissingsmoeheid te voorkomen of verminderen. De werknemer kan zelf aan de slag door kleine, onbelangrijke beslissingen te elimineren. Deze strategie wordt toegepast door bekende leiders als Barack Obama of Steve Jobs die elke dag dezelfde outfit dragen wat hen alvast 1 beslissing per dag minder kost. Voldoende rusten in de vorm van pauzes en nachtrust en voldoende bewegen helpen ook om de mentale energie te herstellen. Maar ook de organisatie kan helpen om beslissingsmoeheid tegen te gaan. Zorg dat belangrijke beslissingen in de ochtend genomen worden in plaats van ’s avonds. Deadlines kunnen helpen om besluiteloosheid te verminderen en moedigen aan om efficiëntere keuzes te maken. Ook routine is belangrijk. Routine zorgt ervoor dat we weten wat er staat te gebeuren en zorgt ervoor dat we minder keuzes moeten maken. Zorg er zeker ook voor dat werknemers voldoende mogelijkheden hebben om te pauzeren. Beperk, tot slot, in de mate van het mogelijke het aantal beslissingen die een werknemer moet nemen op een dag.

Bronnen: