nieuwsoverzicht 26 - 30 september (wk 39)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

Er verschenen deze week geen wijzigingen aan de wetgeving opgenomen in INNIwise.

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Samenvatting wetenschappelijk advies onlangs toegevoegde beroepsziekten

Door het KB 17-7-2022, BS 9-8-2022, werden drie nieuwe beroepsziekten toegevoegd aan de lijst van de beroepsziekten:

1. eierstokkanker veroorzaakt door asbest
2. systeemsclerose veroorzaakt door het inademen van stof dat kristallijn silica bevat
3. uveaal melanoom veroorzaakt door blootstelling aan ultraviolette straling

Daarnaast wordt ook bepaald onder welke voorwaarden de betrokkenen geacht worden te zijn blootgesteld aan het beroepsrisico.

Deze wijziging verlicht de bewijslast voor getroffenen en maakt het mogelijk hen te vrijwaren van hun procedurele last. Dit versnelt de behandeling van hun verzoek en dus ook de uitbetaling van hun vergoeding indien de ziekte wordt erkend.

Op de website van Fedris kan je nu ook een samenvatting terugvinden van het advies van de Wetenschappelijke Raad van Fedris met betrekking tot elk van deze beroepsziekten. Daarin vind je een omschrijving terug van de ziekte, alsook de criteria (blootstellingscriteria en eventueel diagnostische criteria) die door Fedris worden toegepast om de ziekte als beroepsziekte te erkennen:

1. Uveaal melanoom veroorzaakt door optische straling afkomstig van lassen - Advies Wetenschappelijke raad - mei 2017 (pdf - 263 KB)
2. Systeemsclerose veroorzaakt door het inademen van stof dat kristallijne silica bevat - Advies Wetenschappelijke raad - mei 2019 (pdf - 282 KB)
3. Asbest en ovariumcarcinoom - Advies Wetenschappelijke raad - januari 2022 (pdf - 278 KB)

Bron: Fedris

B. Thermostaat enkele graden lager op kantoor?

De energiecrisis noopt ertoe bepaalde beslissingen te nemen om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden.

Maar kan de werkgever zomaar beslissen de thermostaat op kantoor lager te zetten?

De omgevingstemperatuur beïnvloedt immers zowel de productiviteit als het welzijn van de werknemers. De codex over het welzijn op het werk bevat maatregelen die de werkgever moet nemen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk. De maatregelen met betrekking tot de thermische omgeving zijn terug te vinden in boek V, titel 1 Thermische omgevingsfactoren.

De werkgever is verplicht een risicoanalyse uit te voeren van de thermische omgevingsfactoren van technologische of klimatologische aard die aanwezig zijn op de arbeidsplaats en stelt op basis hiervan preventiemaatregelen vast die rekening houden met de actiewaarden voor blootstelling aan koude, zoals bedoeld in artikel V.1-3, § 1 en de actiewaarden voor blootstelling aan warmte zoals bedoeld in artikel V.1-3, § 2.

Zo wordt bepaald dat de luchttemperatuur niet lager mag zijn dan 18° voor zeer licht werk zoals bijvoorbeeld beeldschermwerk. Deze temperatuur wordt gemeten met een gewone thermometer. Wettelijk gezien mag de thermostaat dus op 19° gezet worden.

Maar dit zijn niet de enige waarden waar de werkgever in zijn risicoanalyse rekening mee moet houden.

De werkgever dient ook rekening te houden met de gangbare voorschriften en gebruiken inzake comfort op de arbeidsplaats. Deze worden inzonderheid beschreven in de norm NBN EN ISO 7730 “Ergonomie van de thermische omgeving: analytische bepaling en interpretatie van thermische behaaglijkheid door berekening van de PMV en PPD waarden en door criteria voor de plaatselijke behaaglijkheid” (zie art. V.1-2, lid 2 van de codex).

Men voelt zich thermisch comfortabel wanneer men een gevoel van voldoening ervaart met de thermische omgeving. Thermisch comfort wordt bepaald door zowel persoonlijke, individuele factoren als omgevingsfactoren:

Individuele factoren:

• activiteitsniveau (uitgedrukt in de eenheid Met)
• kleding (uitgedrukt in de eenheid Clo)
• fysieke conditie
• ziekte
• medicatie
• moeheid

Omgevingsfactoren:

• luchtsnelheid
• luchttemperatuur
• verticaal verschil in luchttemperatuur
• gemiddelde stralingstemperatuur
• asymmetrie in stralingstemperatuur
• tocht
• relatieve vochtigheid

De omgevingstemperatuur speelt dus ook een rol om zich al dan niet thermisch comfortabel te voelen.

Meer hierover kan je ook terugvinden in de bijdrages van dokter Wim Van Hooste:

• Preventiegids bij Beroepsmatige Blootstelling aan Klimatologische en Kunstmatige Koude
• Werken in de warmte - Beroepsmatige blootstelling aan klimatologische en technologische warmte

Bronnen:

• Attentia
• FOD WASO
• INNIwise

C. Oproep WHO en de ILO tot concrete acties om de geestelijke gezondheidsproblemen van de beroepsbevolking aan te pakken

Het absenteïsme op de werkvloer ten gevolge van mentale gezondheidsproblemen zoals depressie en burn-out is hoog terwijl slechts heel weinig landen beschikken over nationale programma’s ter bevordering van de geestelijke gezondheid op het werk.

De COVID-19-pandemie zette dit euvel in de kijker. Men was totaal niet voorbereid op de impact van dergelijke pandemie op de geestelijke gezondheid.

Op 28 september vond de publicatie plaats van twee documenten die dit probleem willen aanpakken:

1. WHO-richtlijnen voor geestelijke gezondheid op het werk

Deze richtlijnen bevatten maatregelen om de risico’s voor het mentale welzijn zoals bijvoorbeeld hoge werkdruk en stress aan te pakken.

De WHO beveelt opleiding voor leidinggevenden hierover aan zodat zij in staat zijn om stressvolle werkomgevingen zoveel mogelijk te voorkomen maar ook op gepaste wijze kunnen reageren wanneer werknemers een negatieve invloed op hun mentaal welzijn ervaren ten gevolge van bijvoorbeeld discriminatie, ongelijkheid of pestgedrag.

De richtlijnen bevelen ook betere manieren aan om tegemoet te komen aan de behoeften van werknemers met psychische aandoeningen, stellen interventies voor die hun terugkeer naar het werk ondersteunen en bieden, voor mensen met ernstige psychische aandoeningen, interventies die de toegang tot de arbeidsmarkt vergemakkelijken.

De richtlijnen houden in het bijzonder rekening met het mentale welzijn van werknemers uit de gezondheidszorg.

2. een afgeleide WHO/ILO-beleidsbrief

In deze brief worden de richtlijnen vertaald naar praktische strategieën voor regeringen, werkgevers en werknemers en hun organisaties, zowel in de publieke als in de private sector.

Een veilige en gezonde werkomgeving is heel belangrijk, aangezien men een groot deel van zijn leven op het werk doorbrengt. Daarom is het van belang te investeren om een ​​preventiecultuur rond geestelijke gezondheid op het werk op te bouwen, de werkomgeving opnieuw vorm te geven om stigma en sociale uitsluiting te stoppen, en ervoor te zorgen dat werknemers met geestelijke gezondheidsproblemen zich beschermd en gesteund voelen. Vandaar ook het belang van opleiding van leidinggevenden in deze materie.

De richtlijnen en de beleidsbrief kunnen geraadpleegd worden op de website van de WHO (tekst in het Engels).

Bron: WHO

D. Presenteïsme

Via parlementaire vraag van 20 juli 2022 werd geïnformeerd naar de toestand rond presenteïsme in bedrijven.

Naar verluidt zou 1 op 7 Belgen verder werken bij ziekte. Eind 2022 zullen cijfers bekend zijn van de enquête die Eurofound in 2021 voerde met betrekking tot de arbeidsomstandigheden in België. Dan zal men een beter zicht hebben op het aantal werknemers dat ziek komt werken.

Presenteïsme doet zich het meeste voor bij hooggekwalificeerde werknemers uit de privésector of in heel kleine bedrijven. De druk die de werknemers ervaren, prestatiedrang en angst voor jobverlies zijn de voornaamste oorzaken.

Presenteïsme kan negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van de betrokkenen en zelfs leiden tot burn-out of verslechtering van andere gezondheidsproblemen.

Het aantal burn-outs blijft toenemen. Dit is voor een groot deel te wijten aan de coronapandemie maar er zijn ook andere oorzaken. Het is belangrijk hieraan voldoende aandacht te schenken.

De verplichte risicoanalyse inzake psychosociale risico’s en de preventiemaatregelen die de werkgever op basis van deze analyse moet nemen, en meer nog, de controle door de bevoegde inspectie welzijn op het werk, zorgen er mede voor dat extra aandacht aan deze problematiek wordt besteed.

Op ministerieel niveau wordt gewerkt aan een strategisch actieplan op middellange termijn en op lange termijn ter ondersteuning van alle acties ter verbetering van het mentaal welzijn op het werk. Er is immers een gecoördineerde aanpak met nieuwe structurele maatregelen nodig.

Bron: Vr. en Antw. Kamer 2021-2022, 9 september 2022, nr. 55/091 (Vr. nr. 961 E. Burton)

III. RECENT TOEGEVOEGD

Op regelmatige basis worden praktijkdocumenten toegevoegd aan INNIwise. Deze week toegevoegd:

Toelichting : De installatie van zonnepanelen (Herman Verdyck)