nieuwsoverzicht 30 september tot 4 oktober 2024 (wk 41)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

Er verschenen deze week geen wijzigingen aan de wetgeving, opgenomen in INNIwise.

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Risico's van ChatGPT bij veiligheidsadvies: een onderzoek naar betrouwbaarheid en toepasbaarheid

Onderzoekers van de TU Delft, onder leiding van Oscar Oviedo-Trespalacios, hebben in een internationaal consortium de risico's van ChatGPT voor het verstrekken van veiligheidsadvies onderzocht. Hun bevindingen zijn samengebracht in de preprint ‘The Risks of Using ChatGPT to Obtain Common Safety-Related Information and Advice’.

Het team concludeert dat het gebruik van ChatGPT voor veiligheidsinformatie potentieel riskant kan zijn, aangezien AI soms onjuiste of misleidende adviezen geeft, wat kan leiden tot gevaarlijke situaties. Ze analyseerden negen verschillende veiligheidsdomeinen, waaronder onbedoelde verspreiding van gegevens, ontvangen van onjuiste informatie en belangrijke veiligheidskwesties.

Een voorbeeld dat in het onderzoek naar voren kwam, is dat ChatGPT weliswaar de gevaren van afgeleid rijden benoemde, maar niet alle relevante risico's van telefoongebruik tijdens het rijden adequaat kan adresseren. Activiteiten zoals het zoeken naar muziek of navigeren kunnen ook leiden tot afleiding en ongelukken, maar deze werden onvoldoende belicht. Dit gebrek aan volledigheid kan gebruikers doen onderschatten hoe gevaarlijk deze handelingen kunnen zijn. Daarnaast wijzen de onderzoekers erop dat de informatie die ChatGPT biedt vaak is gebaseerd op data uit hoge-inkomenslanden, wat de relevantie en toepasbaarheid van de adviezen in andere contexten, zoals lage- en middeninkomenslanden, in twijfel trekt.

De groeiende populariteit van AI-technologieën maakt het nog belangrijker om voorzichtig om te gaan met de informatie die deze systemen verstrekken. De onderzoekers benadrukken dat het cruciaal is om deskundige verificatie te waarborgen bij het gebruik van AI voor veiligheidsadvies. Tevens is het noodzakelijk om ethische richtlijnen te implementeren, zodat gebruikers zich bewust zijn van de beperkingen van deze technologie. Dit bewustzijn is essentieel voor het ontvangen van passend advies en het waarborgen van de publieke veiligheid, vooral in situaties waar verkeerde informatie ernstige gevolgen kan hebben.

Bron: TU Delft

B. Verontrustende stijging van gendergerelateerde discriminatie: jaarverslag 2023 van het instituut voor gelijkheid

In het jaarverslag 2023 van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen worden zorgwekkende cijfers gepresenteerd over gendergerelateerde discriminatie. Het aantal meldingen van intimidatie steeg met 115%, van 55 in 2022 naar 118 een jaar later, terwijl meldingen van seksuele intimidatie meer dan verdubbelden, van 47 naar 96. Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut, benadrukt dat dit groeiende aantal meldingen wijst op een toenemend bewustzijn in de samenleving over de onaanvaardbaarheid van intimidatie, mede dankzij media-aandacht voor relevante rechtszaken en het werk van het Instituut zelf.

De meeste meldingen komen uit de werkomgeving, goed voor 32% van het totaal, waarbij vrouwen meer dan de helft van de meldingen doen. De meest voorkomende vormen van discriminatie zijn gerelateerd aan toegang tot werk (37%), arbeidsomstandigheden en beloning (34%), en beëindiging van arbeidsrelaties (26%). Bijzonder opvallend is dat een derde van de meldingen betrekking heeft op kwesties rondom moederschap, wat de aanhoudende genderongelijkheden op de werkvloer onderstreept.

Naast intimidatie en seksuele intimidatie, betreft bijna 20% van de meldingen strafrechtelijke kwesties zoals seksuele afpersing, voyeurisme en de ongeoorloofde verspreiding van seksuele inhoud. Ook zijn er 91 meldingen van haatdragend gedrag ontvangen, waarvan de meeste betrekking hebben op haatspraak en discriminatie.

Het Instituut roept slachtoffers en getuigen van discriminatie op om contact op te nemen voor gratis informatie, advies en ondersteuning via het nummer 0800 12 800 (keuze 1). Dit biedt slachtoffers de kans om de nodige hulp te krijgen in hun situatie en draagt bij aan het bestrijden van gendergerelateerde discriminatie in de samenleving.

Meer informatie over het onderwerp kan u terugvinden op onze website.

Ook in de nieuwsbrief van week 37 kan u meer informatie vinden over het onderwerp.

Bron: VPN Gids

C. Conferentie over alcoholgebruik op de werkvloer

Op 20 november 2024 wordt door verschillende federale overheidsdiensten en de Nationale Arbeidsraad een conferentie georganiseerd om schadelijk alcoholgebruik te bestrijden. Dit doen ze in het kader van het Interfederaal Plan 2023-2025. Deze dag richt zich op het bevorderen van een preventiebeleid voor alcoholgebruik op de werkvloer en biedt een platform voor deskundigen om hun kennis te delen.

Het programma omvat onder meer een inleiding door Véronique Crutzen, gevolgd door presentaties over de maatschappelijke impact van alcoholgebruik, de uitdagingen die dit met zich meebrengt in de werkcontext, en de krachtlijnen van het wettelijk kader van CAO 100. Na een pauze zijn er bijdragen van sociale partners die hun ervaringen en standpunten over CAO 100 delen. De conferentie eindigt met een panelgesprek over ondersteunende hulpverlening in een preventief beleid.

Geïnteresseerden kunnen zich inschrijven via de evenementenwebsite van de FOD Werkgelegenheid.

Bron: Beswic

D. 80% van de werknemers had al last van musculoskeletale aandoeningen

Ongeveer tachtig procent van de werknemers die ondervraagd werden in een recente enquête, had reeds last van een musculoskeletale aandoening. In elke sector kan elke werknemer worden getroffen. De MSA kan evolueren van een ongemakkelijk gevoel naar chronische pijn en/of lichamelijke invaliditeit, indien er niets wordt gedaan aan de risicofactoren. Er worden tools aangeboden door de FOD Werkgelegenheid zodat werkgevers en welzijnsactoren worden geholpen.

Taken of andere bepaalde werkzaamheden op het werken kunnen aan de basis liggen van klachten ter hoogte van de musculoskeletale structuren. Het zijn aandoeningen die het hele lichaam kunnen treffen. Ze worden dan wel niet snel opgemerkt, toch zijn het de meest voorkomende werk-gerelateerde gezondheidsproblemen in België.

Ze hebben niet enkel een grote rechtstreekse impact, maar ook een onrechtstreekse. Zo oefenen ze een invloed uit op de gezondheid van werknemers, het economisch welzijn van de ondernemingen en op de maatschappij.

De FOD Werkgelegenheid voert sinds twee september 2024 een sensibiliseringscampagne uit op sociale media over de regelgeving over ergonomie op het werk en de preventie van de MSA-aandoeningen, die sinds 25 mei 2024 van kracht is.

Extra toelichting alsook sensibiliseringsmateriaal kan u terugvinden op onze website.

Bron: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg

E. Nieuwe SDG-richtlijnen

Op 12 september 2024 zijn de richtlijnen ISO/UNDP PAS 53002 gepubliceerd, die organisaties helpen bij het systematisch beheren van hun impact op de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's). Deze richtlijnen, ontwikkeld in samenwerking met het UNDP, bieden een gestructureerd kader voor het maximaliseren van positieve effecten en het verminderen van negatieve effecten, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen.

Daarnaast is de ISO/UNDP WD 53001-norm in ontwikkeling die in de toekomst als norm zal dienen. De richtlijnen zijn een cruciale stap in het bevorderen van een holistische benadering van duurzame ontwikkeling en ondersteunen organisaties bij het integreren van duurzaamheid in hun bedrijfsvoering.

Het strategisch partnerschap tussen ISO en UNDP, dat op 20 september 2023 werd aangekondigd, heeft als doel om mondiale duurzaamheidsinspanningen te versterken. Met nog slechts zes jaar tot de deadline voor het behalen van de SDG's, is er een dringende noodzaak om de voortgang te versnellen. De richtlijnen zijn gratis te downloaden op de ISO-website, uitsluitend in het Engels.

Wie graag de Europese wetgeving omtrent SDG nog eens naleest kan terecht op onze website.

Bronnen:

• Beswic
• ISO

F. Financiële ondersteuning voor veiligheid en gezondheid op het werk

Er werd een nieuwe gids ontwikkeld door EU-OSHA over veiligheid en gezondheid op het werk over EU-financieringsprogramma’s.

Er is informatie terug te vinden over de werkwijze van de Europese financiering en het behandelt programma’s die relevant zijn voor VGW. Het document bespreekt initiatieven onder "direct beheer" van de Europese Commissie en geeft voorbeelden van "gedeeld beheer" met lidstaten. Ontdek mogelijkheden binnen het Europees Sociaal Fonds+, EU4Health, Erasmus+, Horizon Europa en andere programma's om uw VGW-initiatieven te financieren.

De gids is beschikbaar op de website, (uitsluitend in het Engels).

Bron: EU-OSHA

III. PRAKTISCHE INFORMATIE

Op regelmatige basis worden nieuwe webinars aan onze databank toegevoegd. Recent verscheen:

• Webinar: omgaan met stress