nieuwsoverzicht 31 okt - 4 nov (wk 44)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

A. Evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers

In het Belgisch Staatsblad van 31 oktober jl. werd de wet van 7 oktober 2022 tot gedeeltelijke omzetting van de Richtlijn (EU) 2019/1158 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers, en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad en tot regeling van een aantal andere aspecten op het vlak van de verloven gepubliceerd.

De Richtlijn (EU) 2019/1158 stelt minimumvoorschriften en individuele rechten vast met betrekking tot vaderschapsverlof, ouderschapsverlof, zorgverlof, arbeidsverzuim wegens overmacht en flexibele werkregelingen voor werknemers die ouder zijn of mantelzorger en koppelt aan de uitoefening van die rechten een aantal beschermende maatregelen. Deze richtlijn moest worden omgezet tegen 2 augustus 2022.

De wet van 7 oktober geeft omzetting aan bepaalde onderdelen van de Richtlijn (EU) 2019/1158 binnen het kader van de federale bevoegdheid op het vlak van het arbeidsrecht en dit hoofdzakelijk voor de werknemers tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst. Ze regelt ook nog een aantal andere aspecten op het vlak van de verloven. Het betreft enkel die onderdelen die geregeld zijn of moeten worden geregeld bij een formele wet.

Zo wijzigt deze wet de arbeidswet van 16 maart 1971. Deze bepalingen bevatten een aanpassing van de regeling met betrekking tot de omzetting van het moederschapsverlof in een verlof voor de andere ouder in geval van overlijden of hospitalisatie van de moeder. Daarnaast wordt voorzien in een uitbreiding van de ontslagbescherming voor zwangere en bevallen werkneemsters en in geval van omzetting hiervan.

Verder bevat deze wet enkele wijzigingen aan de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, onder meer met betrekking tot het geboorteverlof en het adoptieverlof en met betrekking tot het loon dat in aanmerking moet worden genomen voor de berekening van de opzeggingsvergoeding in geval van ontslag gedurende een periode van vermindering van arbeidsprestaties, zoals het ouderschapsverlof. Ook worden de bepalingen met betrekking tot het verlof om dwingende redenen aangepast teneinde er een nieuwe regeling met betrekking tot zorgverlof in onder te brengen.

Er worden momenteel nog een aantal ontwerpen van koninklijke besluiten uitgewerkt om bepaalde aspecten van de richtlijn ten uitvoer te leggen, onder meer inzake de weigering door de werkgever om bepaalde vormen van ouderschapsverlof toe te kennen, alsook inzake de mogelijkheid om uitstel te verlenen.

Bovendien zijn de specifieke onderdelen van de richtlijn betreffende discriminatie opgenomen in een afzonderlijk wetsontwerp (DOC 55 2813/001) van de staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke Kansen en Diversiteit, toegevoegd aan de minister van Mobiliteit.

B. Transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese Unie

In het Belgisch Staatsblad van 31 oktober jl. werd de wet van 7 oktober 2022 houdende gedeeltelijke omzetting van Richtlijn (EU) 2019/1152 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese Unie gepubliceerd.

Deze wet strekt tot de gedeeltelijke omzetting van richtlijn (EU) 2019/1152 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden in de Europese Unie. Het doel van deze richtlijn is arbeidsvoorwaarden te verbeteren door transparantere en beter voorspelbare werkgelegenheid te bevorderen en tegelijkertijd te zorgen voor aanpassingsvermogen op de arbeidsmarkt.

De richtlijn bevat twee grote luiken:

1. Enerzijds worden de regels met betrekking tot de informatie die aan werknemers moet worden verstrekt over hun arbeidsomstandigheden en die al voorkwamen in de vorige richtlijn 91/533/EEG van 14 oktober 1991 geactualiseerd.
2. Anderzijds wordt in een aantal minimumrechten voorzien voor alle werknemers in de Europese Unie op het vlak van de arbeidsvoorwaarden. Dit luik van de richtlijn is nieuw in vergelijking met richtlijn 91/533/EEG. De wet strekt tot het regelen van de informatie over de arbeidsrelatie die aan de werknemer moet worden meegedeeld (hoofdstuk II) van toepassing op de arbeidsrelaties die worden aangegaan vanaf 10 november 2022 en bevat bepaalde minimumvereisten inzake de arbeidsvoorwaarden (hoofdstuk III) en een regeling inzake de bescherming tegen nadelige behandeling en ontslag (hoofdstuk IV). Ze bevat daarnaast een toezichtsbepaling (hoofdstuk V) en beoogt nog een aantal wijzigingen aan te brengen in het Sociaal Strafwetboek (hoofdstuk VI).

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Vanaf 2035: EU-verbod op de verkoop van nieuwe benzine- en dieselauto's

Overeenkomstig de klimaatdoelstelling van de EU is klimaatneutraliteit tegen 2050 wettelijk bindend.

In het kader hiervan lanceerde de Commissie een voorstel voor een herziening van Verordening (EU) 2019/631 tot vaststelling van CO2-emissienormen voor personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen waarbij voorgesteld werd om tegen 2035 geen CO2-uitstoot van nieuwe auto's en bestelwagens meer te hebben, gelet op het feit dat de gemiddelde levensduur van een wagen 15 jaar bedraagt. Dit moet zorgen voor koolstofneutraliteit van de vervoerssector tegen 2050. Het Europees Parlement steunt dit voorstel.

De tussentijdse emissiereductiedoelstellingen voor 2030 worden vastgesteld op 55 % voor auto's en 50 % voor bestelwagens.

Met bestaande auto’s mag verder gereden worden tot het einde van de levensduur.

Na 2035 zal het ook nog mogelijk zijn om tweedehands auto's met een benzine-/verbrandingsmotor te kopen en te verkopen maar de kans bestaat dat de totale eigendomskosten (kosten van brandstof, onderhoud, aankoop en verzekering) zullen stijgen.

Het afval van elektrische batterijen zal worden geregeld door diverse andere regelgevingen (bv. de richtlijn hernieuwbare energie en de nieuwe verordening inzake batterijen). Deze zullen de nadruk leggen op een CO2-neutraal productieproces (incl. innovatie van batterijen), het recycleren van de batterijen en zullen erop toezien dat er geen schadelijke gevolgen zijn voor het milieu en dat we de batterijen recycleren.

Een volledige Q&A over dit onderwerp, is terug te vinden op de website van het Europees Parlement.

Bron: Europees Parlement

B. Flitscontroles SIOD - november 2022: grootsteden - incl. (hand)carwashes

Naast de klassieke controles voeren de sociaal inspecteurs ook geregeld flitscontroles uit om inbreuken op de sociale wetgeving vast te stellen. Deze controles zijn voornamelijk informatief en hebben een preventief karakter. Binnen de EU wordt deze vorm van controle gezien als een “best practice” met als bedoeling de compliance te verbeteren.

Voor de maand november zijn nationale flitscontroles gepland in de grootsteden – incl. (hand)carwashes en dit in het kader van de uitvoering van het Actieplan Sociale Fraudebestrijding 2022.

De checklist specifiek voor de carwashes kunt u hier terugvinden. Zo kunt u meteen al nagaan aan welke punten extra aandacht zal besteed worden.

Bron: SIOD (Sociale inlichtingen- en opsporingsdienst)

C. Fedris – publicatie jaarverslag 2021 en statistisch verslag beroepsziekten 2021

Fedris publiceerde op zijn website twee verslagen:

1. Zijn jaarverslag 2021

Dit verslag m.b.t. het jaar 2021 behandelt 4 uitgebreide thema’s:

• de 50^ste verjaardag van de arbeidsongevallenwet in de privésector
• de nieuwe aspecten inzake COVID-19 in het kader van zowel de arbeidsongevallen als de beroepsziekten
• de balans van het pilootproject van voortgezet gezondheidstoezicht dat betrekking heeft op het vroegtijdig opsporen van sinonasale kankers bij ex-houtbewerkers
• de voortzetting van het digitaliseringsproces van Fedris met de Open-Scan-Dispatch-toepassing, die de verwerking van de dossiers van de slachtoffers aanzienlijk versnelt

2. Zijn statistisch verslag beroepsziekten 2021

Dit verslag heeft betrekking op de werkzaamheden van Fedris in verband met beroepsziekten tijdens het jaar 2021 (aangiften van beroepsziekten, schadeloosstelling van de beroepsziekten, preventie van de beroepsziekten, juridische betwistingen, begunstigden van schadeloosstellingen voor blijvende arbeidsongeschiktheid en renten aan rechthebbenden, financiële gegevens, COVID-19).

Bron: Fedris

D. Centralisatie beschikbare normen

Het NBN (Bureau voor Normalisatie) en het BEC (Belgisch Elektrotechnisch Comité) ondertekenden op 26 oktober jl. een akkoord over de verkoop van alle normen voor elektrotechniek en elektronica door het NBN vanaf 1 januari 2023. Dit betekent de centralisatie van het aanbod van alle Belgische, Europese en internationale normen.

Tot 1 januari 2023 gebeurt de verkoop van normen voor elektrotechniek en elektronica door het BEC en de verkoop van alle andere normen door het NBN.

De overstap naar één platform waar de normen worden aangeboden, zal resulteren in:

• een hogere kostenefficiëntie
• een bredere dienstverlening

BEC-leden zullen hun bestaande collectie kunnen beheren op het nieuwe online platform van het NBN.

BEC blijft instaan voor de ontwikkeling van normen voor elektrotechniek en elektronica. Ook voor inhoudelijke vragen over BEC-normen moet men nog steeds bij de Technical Officers van het BEC terecht.

Bron: NBN

III. RECENT TOEGEVOEGD

Op regelmatige basis worden praktijkdocumenten toegevoegd aan INNIwise. Deze week toegevoegd:

Vraag aan de experten i.v.m. artistieke risico’s.