nieuwsoverzicht 5 - 9 september (wk 36)

11/09/22

Nieuws

Enquête blootstelling werknemers aan risicofactoren voor kanker / Psychosociale risico’s en MSD’s / Verhoging forfaitaire vergoeding thuiswerk / Quiet quitting

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

Er verschenen deze week geen wijzigingen aan de wetgeving opgenomen in INNIwise.

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Start afname enquête naar blootstelling werknemers aan risicofactoren voor kanker

Kanker zou naar schatting aan de basis liggen van 53 % van alle werkgerelateerde sterfgevallen in de EU en andere ontwikkelde landen. Het verzamelen van correcte gegevens over de blootstelling aan risicofactoren voor kanker op het werk is in dat opzicht dan ook heel belangrijk.

Sinds 2017 loopt, op initiatief van de EU-OSHA, een enquête over de blootstelling van werknemers aan risicofactoren voor kanker in Europa. Op basis van deze enquête wenst men te bepalen aan welke risicofactoren voor kanker werknemers het meest worden blootgesteld.

Sinds deze maand is men gestart met het afnemen van de enquête via vraaggesprekken met werknemers in Finland, Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Ierland en Spanje. Hierbij worden lukraak gekozen werknemers opgebeld op hun mobiele telefoon. Er wordt hen een aantal vragen gesteld over hun dagelijkse werkzaamheden, die is aangepast aan hun huidige baan.

De enquête telt verschillende fasen:

2017: onderzoek naar de haalbaarheid van de enquête
2020: voorbereidende fase van de enquête (bepaling van de landen waar de enquête eerst zal worden gehouden, start uitwerking methodologie, aanpassing van het Australische model waarop de enquête gebaseerd is aan de Europese context)
2021 en 2022: opstelling, aanpassing en vertaling van de enquête
voorjaar 2022: proefronde
september 2022 tot januari 2023: afname van de enquête via telefonisch vraaggesprek in 6 EU-lidstaten (Finland, Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Ierland en Spanje)
eind 2023 en 2024: bekendmaking eerste resultaten aangevuld met bijkomende analyses van specifieke onderwerpen, publicatie van een verslag met beschrijving van de enquêtemethode, evaluatie van de enquête en beslissing tot eventuele uitbreiding van de enquête met aanvullende risicofactoren en/of andere landen

De enquête polst naar:

de risicofactoren voor kanker waaraan de werknemers het meest worden blootgesteld
welke blootstellingssituaties het meeste voorkomen
het aantal werknemers dat blootgesteld wordt aan diverse risicofactoren voor kanker (bv. houtstof, chroom, asbest, nikkel, uv-straling, dieseluitlaatgassen, silicastof)
de kenmerken van de werknemers

Met de enquête wordt ernaar gestreefd:

voorlichtingscampagnes en preventiemaatregelen doeltreffender te maken
bij te dragen aan een beleidsvorming die gesteund is op proefondervindelijk onderzoek
informatie te verzamelen die als basis kan dienen om de EU-wetgeving (Richtlijn 2004/37/EG betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico's van blootstelling aan carcinogene of mutagene agentia op het werk) aan te passen waar nodig
bij te dragen aan de activiteiten inzake veiligheid en gezondheid op het werk in het kader van het Europees kankerbestrijdingsplan
bij te dragen aan de preventie van kanker als werkgerelateerde ziekte

Bron: EU-OSHA

B. Psychosociale risico’s en aandoeningen aan het bewegingsapparaat

Er bestaat een verband tussen psychosociale risico’s en aandoeningen aan het bewegingsapparaat :

psychosociale factoren zoals bijvoorbeeld jobonzekerheid en hoge werkdruk kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van aandoeningen aan het bewegingsapparaat
aandoeningen aan het bewegingsapparaat kunnen bijdragen aan psychosociale risico’s zoals stress of mentale overbelasting

Met de campagne “Gezond werk: verlicht de last!” wil men een duidelijker beeld krijgen hiervan. Er worden efficiënte preventiemethoden geadviseerd en voorbeelden van goede praktijken aanbevolen.

Op de website van de EU-OSHA worden een aantal praktische hulpmiddelen aangeboden bij het voorkomen en beheersen van psychosociale risico’s en MSD’s:

infobladen
powerpointpresentaties
discussienota’s
toelichtingen
rapporten
casestudy’s

Bronnen:

EU-OSHA
BeSWIC

C. Vanaf 1 september 2022 : verhoging forfaitaire vergoeding thuiswerk

De werkgever kan, op basis van circulaire 2020/C/100 over kosten eigen aan de werkgever voor thuiswerk onder bepaalde voorwaarden, een forfaitaire thuiswerkvergoeding toekennen aan zijn werknemers die structureel en op regelmatige basis een substantieel deel van hun arbeidstijd aan thuiswerk doen, om de kosten te dekken die deze werknemers maken en die ten laste komen van de werkgever.

De toekenning van dergelijke vergoeding is geen verplichting. Het toekennen ervan en de hoogte worden onderhandeld via het sociaal overleg in de onderneming.

Met ingang van 1 september 2022 werd de maximum vergoeding voor thuiswerk verhoogd van 140,15 per maand (van 1 juni t/m 31 augustus) naar 142,95 euro per maand. Er mag ook een kleiner bedrag toegekend worden, maar het is niet verplicht het bedrag te proratiseren bij deeltijdse prestaties.

Daarnaast kan nog een extra vergoeding gegeven worden

van maximum 20,00 EUR/maand voor het professioneel gebruik van een privé-internetaansluiting en -abonnement EN
van maximum 20,00 EUR/maand voor het professioneel gebruik van de privécomputer met randapparatuur
- OF van maximum 10,00 EUR/maand voor het professioneel gebruik van een eigen tweede computerbeeldscherm, printer/scanner zonder privécomputer (5,00 EUR/maand per item gedurende maximaal 3 jaar)

Bron: Administratieve instructies RSZ 2022/3

D. Quiet quitting

Op social media is veel te doen rond het begrip “Quiet quitting”. Een uitleg over de betekenis van dit begrip vind je terug in een filmpje van de Amerikaanse TikTokker @zaidleppin:

stoppen met het idee om op het werk meer te doen dan nodig is
werk is niet je leven – je werkt om te leven en niet omgekeerd
je waarde wordt niet bepaald door je productieve prestaties (vrije vertaling)

Bij “quiet quitting” voer je enkel nog de taken uit die vermeld staan in je functieomschrijving en lever je daarnaast geen extra inspanningen.

Dit begrip is ontstaan ten gevolge van de coronacrisis omdat veel Amerikanen toen extra inspanningen leverden op het werk zonder dat daar een compensatie tegenover stond.

Of het in ons land ook leeft, is heel moeilijk met zekerheid te zeggen omdat het moeilijk meetbaar is. Er is weliswaar meer aandacht voor de work-life balance, het gezin en de vrije tijd maar het lijkt alvast geen algemene trend bij jongeren.

Een reddingsmiddel ter voorkoming van stress en burn-out is dit fenomeen niet aangezien dialoog met de leidinggevende en de werkgever in geval van stress en burn-out onontbeerlijk zijn.

Wel is het belangrijk om als werkgever aandacht te hebben voor “quiet quitting” en te investeren in de relatie met de werknemers, in het bijzonder ook de jonge werknemers die beginnen werken zijn tijdens de coronapandemie.

Bronnen: