nieuwsoverzicht 8 - 12 mei '23 (wk 19)

I. WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING

Er verschenen deze week geen wijzigingen aan de wetgeving, opgenomen in INNIwise.

II. OVERIGE NIEUWSITEMS

A. Loonkloofrapport 2021

Een nieuw rapport over de loonkloof tussen vrouwen en mannen in België, opgesteld door het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen en de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, werd gepubliceerd.

Dit rapport onderzoekt de verschillende factoren die een rol spelen in de loonkloof en de mate waarin ze daar concreet toe bijdragen. Het heeft betrekking op data van 2018. Welk effect de covid19-pandemie zal hebben op de loonkloof is op dit moment nog moeilijk te voorspellen.

Elk jaar gaat een groter aandeel van de loonmassa naar vrouwen, en stijgt hun deelname aan de arbeidsmarkt, maar de loonongelijkheden verdwijnen niet echt. Cijfermatige gegevens hierover kan je terugvinden in het rapport.

Er blijven een aantal grote obstakels overeind. Het rapport formuleert daarom ook een aantal beleidsaanbevelingen.

Naast het wegwerken van de loonkloof moet er voldoende aandacht blijven gaan naar de tewerkstelling van vrouwen en meer nog naar een zo voltijds mogelijke tewerkstelling. Er moet extra aandacht besteed worden aan kwetsbare groepen, zoals vrouwen met een korte scholing, een migratie-achtergrond, of een hogere leeftijd.

Verder moet de toepassing van de loonkloofwet verbeterd worden. De inspanningen die ondernemingen op dit vlak leveren, zouden nog meer kunnen renderen in de praktijk. Voor een aantal verplichtingen die de wet oplegt, zouden wellicht ook sancties kunnen worden ingevoerd. Ten slotte hoort bij een volledige gendergelijkheid ook het duurzaam doorbreken van de segregaties en het versterken van de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt.

Bronnen:

• FOD WASO
• Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen

B. Podcast ILO over AI en de invloed op de arbeidswereld

In een recente podcast van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO of ILO) wordt dieper ingegaan op de invloed van artificiële intelligentie op de arbeidsmarkt:

Kan het helpen de grote problemen aan te pakken waarmee we momenteel worden geconfronteerd, zoals ongelijkheid, stagnerende productiviteit en ontoereikende grondrechten?

Hoe kunnen bedrijven en werknemers zich voorbereiden om de valkuilen van AI te vermijden en de voordelen ervan optimaal te benutten?

De podcast is beschikbaar op de website van de ILO in het Engels: : Artificial Intelligence and the world of work – should we be scared?

Bronnen:

• BeSWIC
• ILO

C. Discussienota’s platformwerk

Platformwerk vormt één de pijlers waarrond de campagne van de EU-OSHA voor 2023-2025 “Veilig en gezond werken in het digitale tijdperk” is opgebouwd.

De EU-OSHA publiceerde twee discussienota’s rond de gevolgen inzake veiligheid en welzijn op het werk ten gevolge van de digitalisering van de arbeidswereld specifiek inzake platformwerk:

• Preventie en beheer van gezondheids- en veiligheidsrisico’s bij digitaal platformwerk: voorbeelden van initiatieven, praktijken en instrumenten
  • In deze studie wordt ingegaan op belangrijke initiatieven op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk die zijn ondernomen door verschillende actoren, zoals beleidsmakers, digitale platforms, de sociale partners en werknemers zelf, om de werkomstandigheden en het welzijn van platformwerkers te verbeteren. Voorts wordt een reeks beleidsaanbevelingen gebundeld en beschreven.
• Diversiteit van de beroepsbevolking en digitale arbeidsplatformen: gevolgen voor de veiligheid en gezondheid op het werk
  • In deze discussienota wordt ingegaan op de werkomstandigheden in de digitale platformeconomie en de daaraan verbonden veiligheids- en gezondheidsrisico’s voor bepaalde groepen werknemers.

Bron: EU-OSHA

Zie ook:

• nieuwsoverzicht week 50 – 2022, punt D: Campagne EU-OSHA 2023-2025 “Veilig en gezond werk in het digitale tijdperk”
• nieuwsoverzicht week 11 - 2023, punt A: Europese richtlijn inzake platformwerk
• nieuwsoverzicht week 18 - 2023, punt A: Nieuwe campagnewebsite “Veilig en gezond werken in het digitale tijdperk”

D. Europees jaar van de vaardigheden

Op 9 mei 2023 lanceerde de Europese Commissie het Europees jaar van de vaardigheden. De bedoeling is om meer bewustzijn te kweken voor het belang van vaardigheden voor werkgelegenheid, concurrentievermogen en groei door mogelijkheden en activiteiten voor de ontwikkeling van vaardigheden in heel Europa onder de aandacht te brengen, door de erkenning van kwalificaties over de grenzen heen gemakkelijker te maken, door organisaties en mensen samen te brengen om hun ervaringen en inzichten te delen, en door uiteen te zetten hoe EU-initiatieven en financieringsmogelijkheden kunnen helpen. Evenementen en bewustmakingscampagnes zullen in de hele EU plaatsvinden.

EU-OSHA levert een actieve bijdrage aan het Europees Jaar met zijn Oshvet-project dat bedoeld is om meer bekendheid te geven aan veiligheid en gezondheid op het werk (“occupational safety and health”, OSH) onder leerkrachten en studenten in het beroepsonderwijs (“vocational education and training”, VET) en om praktische informatie en hulpmiddelen te bieden op regionaal en nationaal niveau in de EU, de EVA-landen en toetredingslanden. De werknemers de nodige vaardigheden bijbrengen voor de digitale transformatie van werk is ook een belangrijk onderdeel van de volgende campagne 2023-25 van EU-OSHA: “Veilig en gezond werk in het digitale tijdperk”.

Bovendien biedt het OiRA-project van EU-OSHA meer dan 330 sectorale tools de mogelijkheid die je helpen bij het uitvoeren van een eenvoudige risicobeoordeling, een onmisbare eerste stap in het veiligheids- en gezondheidsbeheer op de werkplek.

Bron: EU-OSHA

E. Langdurig absenteïsme op de werkvloer

Uit onderzoek door Securex van het langdurig, middellang en kort absenteïsme in 2022 blijkt dat

• het langdurig absenteïsme, zijnde een afwezigheid op de werkvloer van meer dan een jaar door ziekte of privé-ongeval, in 2022 nog steeds hoger ligt dan vóór de coronapandemie
• het aandeel ziektedagen door psychische problemen, wat vooral een invloed heeft op middellang (afwezigheid tussen een maand en een jaar) en langdurig absenteïsme, met 18,5 % gestegen is ten opzichte van 2019
• het kort absenteïsme (afwezigheid tot 1 maand) met 21 % gestegen is ten opzichte van 2019
• werknemers zich meer afwezig meldden wegens ziekte (stijging met 16 % t.o.v. 2019)
• vooral jonge werknemers een risico lopen op psychische problemen in vergelijking met oudere werknemers
• het aandeel oudere werknemers dat langer dan een jaar afwezig is op het werk groter is dan het aandeel jongere werknemers in langdurig absenteïsme. Dit valt te verklaren doordat het fysiek risico op oudere leeftijd groter is, door natuurlijke slijtage van het lichaam naarmate men ouder wordt en doordat medische problemen zoals bv. hart- en vaatziekten en kanker vaker voorkomen op oudere leeftijd.
• arbeiders een meer dan dubbel ziektepercentage hebben in vergelijking met bedienden (o.w.v. de fysieke aard van hun werk) en een hoger risico hebben op burn-out dan kaderleden
• werknemers met hoge anciënniteit bij dezelfde werkgever meer risico hebben om langer dan een jaar uit te vallen dan werknemers met lage anciënniteit bij dezelfde werkgever

Securex wijst op het belang van preventieve maatregelen. Het is belangrijk om de oorzaken van het absenteïsme aan te pakken.

De gids voor preventie van psychosociale risico’s op het werk van de FDO WASO kan hierbij een handig hulpmiddel zijn. In deze gids worden de verschillende stappen omschreven die gevolgd moeten worden om tot een doeltreffend preventiebeleid inzake psychosociale risico’s te komen.

Bronnen:

• Securex
• FOD WASO