Praktijktips voor een veilig gebruik van handgel

Meer bepaald zou - door de combinatie van de dampen van de alcoholgel en de statische elektriciteit - een bijna onzichtbare vlam zijn ontstaan op zijn handen, met eerste- en tweedegraadsbrandwonden tot gevolg.

Hoe betrouwbaar is dit nieuwsbericht? En kan het gebruik van handgel effectief tot dergelijke incidenten leiden?

Volgens specialisten is het hoogst onwaarschijnlijk dat dergelijke brandwonden zouden ontstaan door de combinatie van statische elektriciteit en natte handen na het gebruik van ontsmettingsgel.

Volgens de standaardformule van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bevatten handdesinfectiemiddelen op alcoholbasis tussen 70 en 85% alcohol. Met die concentraties is dergelijke gel effectief brandbaar. Zo meldde vrtnws.be op 19 mei jl. dat in Dendermonde brand was ontstaan in een garagebox waar handgel en andere producten gestockeerd waren. De exacte oorzaak van de brand is nog niet bekend, maar preventieadviseurs vermoeden dat de combinatie van handgel met andere producten een mogelijke oorzaak kan zijn. Specialisten raden sowieso aan om handgel niet te dicht bij bepaalde warmtebronnen op te slaan en flesjes goed op te bergen.

Alcohol reageert normaal gezien niet op statische elektriciteit, omdat die in principe een verwaarloosbaar klein en onschadelijk vermogen heeft.

In theorie is het ontstaan van een vlam niet onmogelijk, al zijn daarvoor drie factoren gelijktijdig nodig: brandstof (de alcohol), een ontstaansmechanisme (statische elektriciteit of elektrische stroom) maar ook een hogere concentratie aan zuurstof. De kans dat die drie factoren samen aanwezig zijn op één plaats, is uiterst klein.

En is er een mogelijk verband tussen het gebruik van alcoholgel en de ontwikkeling van kanker?

Volgens veiligheidsdeskundige René Langer levert een minimale blootstelling van ethanol aan de huid een hoger risico op voor de ontwikkeling van huid- en darmkanker. Niet alle desinfecterende gels bevatten echter alcohol. René Langer beveelt daarom aan om bij de aankoop ervan op het etiket te checken of handgel al dan niet ethanol, ethylalcohol, denat alcohol of alcohol denat bevat.

Bedrijfsartsen raden sowieso aan om - indien mogelijk - de handen met water en zeep te wassen. Dit blijft nog steeds de meest effectieve manier om viruspartikels te doden. Het gebruik van handgel wordt enkel aangeraden als er geen stromend water beschikbaar is, zoals bijvoorbeeld onderweg naar een bouwwerf. Veelvuldig gebruik van gel is trouwens niet bepaald handvriendelijk, met uitdroging, huidirritatie en huidkloven als vervelende (en pijnlijke) neveneffecten.

Extra tips voor het gebruik van handgel:

• Gebruik niet teveel handgel per ontsmettingsbeurt (ongeveer 3 ml)
• Laat de gel goed opdrogen vooraleer je aan het werk gaat
• Vermijd in elk geval het gebruik van brandalcohol om uw handen te ontsmetten. Dit product kan immers giftig methanol bevatten, dat zelfs bij minimaal contact kan doordringen tot in de bloedbaan en organen. Dit kan leiden tot verminderd bewustzijn en zelfs coma.
• Bij de aankoop van grote hoeveelheden ontsmettingsgel wordt de inhoud vaak in kleinere flessen overgegoten. Dit is sterk af te raden, want de kans dat iemand per ongeluk uit dergelijke fles drinkt, is zeer reëel.
• Omdat handgels een hoge concentratie alcohol bevatten die bij inname tot (ernstige) alcoholvergiftiging kan leiden, moet het gebruik ervan door kinderen zeer goed opgevolgd worden. Zoals al aangegeven, geniet het wassen van handen met water en zeep steeds de voorkeur.
• Leg een tube handgel niet zomaar op het dashboard in de (bestel)wagen of vrachtwagen. Bij zomers weer kan de temperatuur in de wagen of cabine immers hoog oplopen, waardoor – als de tube niet goed gesloten is – er een beetje gel kan verdampen. Door eventueel contact met een hittebron kan dan brand ontstaan.
• Vermijd contact met de ogen. Bij onvoorzien contact moet u onmiddellijk contact opnemen met het Antigifcentrum.

INNI redactie

Bronnen:

https://www.knack.be/nieuws/fa...

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2...

Artikel ‘Kankerverwekkende stoffen in desinfecterende handgels’, René Langer (LinkedIn)

Antigifcentrum